Naukowcy GUMed laureatami prestiżowych grantów NCBR

4.04.2025

Dr inż. Milena Deptuła z Pracowni Inżynierii Tkankowej i Medycyny Regeneracyjnej Zakładu Embriologii GUMed oraz dr hab. Krzesimir Ciura z Katedry i Zakładu Chemii Fizycznej GUMed zostali laureatami XV edycji konkursu LIDER organizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Naukowcy otrzymali dofinansowanie o łącznej wartości ponad 3,5 miliona złotych.

Dr inż. Milena Deptuła zajęła wysokie II miejsce na liście rankingowej i otrzymała finansowanie w wysokości 1 760 700 zł na projekt pt. Nowy produkt zawierający peptydy do zastosowania u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry.

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to jedna z najczęściej występujących chorób zapalnych skóry. AZS charakteryzuje się wrażliwą i suchą skórą, lokalnymi lub rozsianymi zmianami wypryskowymi, zwykle z silnym uczuciem swędzenia. Ze względu na uszkodzoną barierę naskórka różne czynniki, np. związki drażniące, alergeny wziewne i kontaktowe, mogą powodować zaostrzenie objawów choroby. AZS w znacznym stopniu ogranicza jakość życia osób na nie chorujących. Skóra osób z AZS wymaga szczególnej ochrony i codziennej pielęgnacji, np. przy pomocy dostępnych na rynku emolientów.

– W trakcie realizacji projektu opracowany zostanie prototyp produktu do codziennej pielęgnacji skóry z AZS, zawierający bioaktywne peptydy. Bezpieczeństwo i aktywność opracowanej w projekcie formulacji zostaną potwierdzone w modelach in vitro, z wykorzystaniem linii komórkowych i komórek pierwotnych oraz zaawansowanych metod, np. cytometrii przepływowej, RT-PCR, Luminex – tłumaczy dr inż. Milena Deptuła, laureatka grantu.

Dr hab. Krzesimir Ciura z Katedry i Zakładu Chemii Fizycznej GUMed uzyskał dotację w wysokości 1 798 125 zł na realizację projektu pt. BioChromML: Innowacyjna zintegrowana platforma analityczna do szybkiej i efektywnej oceny nowych kandydatów na leki, z wykorzystaniem metod biochromatograficznych wspomaganych algorytmami uczenia maszynowego.

Opracowywanie nowych substancji leczniczych to złożony i wieloetapowy proces, w którym kluczowe znaczenie mają właściwości fizykochemiczne badanych związków. To one w dużym stopniu determinują skuteczność i bezpieczeństwo przyszłych substancji leczniczych, wpływając na ich wchłanianie, dystrybucję, metabolizm i eliminację.

– W realizowanym projekcie koncentrujemy się na opracowaniu nowoczesnej, modułowej platformy analitycznej, umożliwiającej szybką i precyzyjną ocenę takich parametrów jak lipofilowość, powinowactwo do fosfolipidów oraz wiązanie z białkami osocza z wykorzystaniem zaawansowanych technik chromatograficznych. Szczególny nacisk kładziemy na wdrażanie bardziej biomimetycznych metod analitycznych, które pozwalają lepiej odzwierciedlić warunki fizjologiczne, ograniczając jednocześnie użycie rozpuszczalników organicznych – mówi dr hab. Krzesimir Ciura.

Innowacyjność projektu polega na integracji danych eksperymentalnych, obliczeniowych oraz metod uczenia maszynowego w celu kompleksowej oceny lekopodobieństwa nowo syntezowanych związków. – Jednym z kluczowych elementów platformy będzie narzędzie BioChromMAP, umożliwiające porównywanie substancji chemicznych w przestrzeni wyznaczonej przez parametry biochromatograficzne. BioChromMAP będzie dynamicznie dostosowywać się do zmieniającej się przestrzeni chemicznej, tworząc lokalne mapy porównań związków o tych samych celach farmakologicznych – dodaje Laureat grantu.

Wykorzystanie zaawansowanych modeli uczenia maszynowego umożliwi bardziej precyzyjne prognozowanie profilu farmakokinetycznego badanych substancji i przyczyni się do zmniejszenia ilości testów na zwierzętach.

Program LIDER skierowany jest do młodych naukowców. Jego celem jest poszerzenie kompetencji w samodzielnym planowaniu prac badawczych oraz zarządzaniu własnym zespołem badawczym czy podczas realizacji projektów badawczych, których wyniki mogą mieć zastosowanie praktyczne i posiadają potencjał wdrożeniowy.

W konkursie LIDER XV złożono 415 wniosków, z których 41 uzyskało finansowanie. Szczegółowe informacje o konkursie wraz z listą rankingową znajdują się na stronie https://www.gov.pl/web/ncbr/lider-xv.

Serdecznie gratulujemy sukcesu!

fot. P. Sudara/GUMed