Profesor Raszeja patronem sali wykładowej GUMed

13.01.2023

W działalności naukowej i dydaktycznej starał się być wierny ulubionej dewizie – Każdego, a zwłaszcza profesora, powinno się oceniać według wykształconych przez niego uczniów, ci zaś powinni przerastać mistrza!. Zmarły w 2021 roku prof. Stefan Raszeja był niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie medycyny sądowej, pionierem bioetycznej oceny badań naukowych w Polsce, człowiekiem o szerokich humanistycznych horyzontach i niezależnych poglądach. Z inicjatywy Jego uczniów i spadkobierców – prof. Michała Kaliszana, kierownika Katedry Medycyny Sądowej i dr hab. Anny Paprockiej-Lipińskiej, kierownik Zakładu Etyki Medycznej w sposób szczególny uhonorowano Profesora, nadając Jego imię sali wykładowej w budynku Katedry Medycyny Sądowej GUMed. Jednostką tą prof. Raszeja kierował nieprzerwanie od 1964 r. do momentu przejścia na emeryturę w 1993 r. Uroczystość odbyła się 12 stycznia br. z udziałem władz Uczelni, rodziny Profesora, a także przyjaciół, sympatyków i współpracowników.

W wydarzeniu udział wzięli m.in.: rektor GUMed prof. Marcin Gruchała, prorektor ds. nauki prof. Michał Markuszewski, dziekan Wydziału Lekarskiego prof. Radosław Owczuk, jak również byli kierownicy Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej – prof. Zofia Szczerkowska i prof. Zbigniew Jankowski. Obecni byli również członkowie Niezależnej Komisji Bioetycznej ds. Badań Naukowych GUMed na czele z przewodniczącym prof. Bolesławem Rutkowskim, prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku dr Dariusz Kutella oraz członkowie Zarządu Towarzystwa Miłośników Ziemi Kociewskiej – prezes Mirosław Kalkowski, Bożenna Bielińska i Ryszard Szwoch. Podczas uroczystości nie zabrakło bliskich Profesora – córki dr Anny Raszei-Specht, syna Adama Raszei i wnuczki Zofii Specht.

– To bardzo ważny dzień dla naszej Uczelni – podkreślił prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. – W stulecie urodzin prof. Stefana Raszei, wieloletniego kierownika Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej, byłego dziekana, prorektora i rektora naszej Uczelni, nadaliśmy Jego imię sali wykładowej w Katedrze Medycyny Sądowej.

Profesor rozwinął działalność naukową jednostki, przystosowując ją do wymaganego przez wymiar sprawiedliwości poziomu usług sądowo-lekarskich. Pod Jego kierownictwem Zakład stał się jednym z wiodących ośrodków w kraju w dziedzinie medycyny sądowej. Wkład prof. Stefana Raszei w rozwój etyki i bioetyki w Polsce przybliżyła zgromadzonym dr hab. Anna Paprocka-Lipińska, natomiast prof. Michał Kaliszan przypomniał zasługi Profesora dla rozwoju medycyny sądowej. Swoimi wspomnieniami podzielili się także ci, którzy Profesora znali i z nimi współpracowali: prof. Bolesław Rutkowski, prof. Zbigniew Jankowski i Ryszard Szwoch.

Profesor Stefan Raszeja był rektorem ówczesnej Akademii Medycznej w Gdańsku w kadencji 1972-1975, dziekanem Wydziału Lekarskiego (1966-1969) i prorektorem ds. nauki (1969-1971). Katedrą i Zakładem Medycyny Sądowej kierował w latach 1964-1993. Uczestniczył w pracach przy tworzeniu fundamentów obowiązującego dziś systemu kontroli badań naukowych i gwarancji prawnych chroniących uczestników eksperymentów badawczych w Polsce. W 2014 r. uzyskał tytuł doktora honoris causa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Będąc prorektorem ds. nauki, prof. Raszeja dążył do zobiektywizowania i ujednolicenia okresowej oceny rozwoju pracowników naukowo-dydaktycznych. Opracował i wprowadził do użytku karty, na których był zawarty rozwój naukowy nauczyciela, a także informacje dotyczące jego działalności dydaktycznej, klinicznej i społecznej. Jako rektor sfinalizował rozbudowę Wydziału Farmaceutycznego, Biblioteki Głównej oraz siedziby zakładów teoretycznych Wydziału Lekarskiego.

W latach 80. doprowadził do uruchomienia programu przeszczepów nerek w Gdańsku. Uznawany jest za twórcę gdańskiej szkoły medycyny sądowej. Z inicjatywy prof. Raszei powołano do życia pierwszy w Polsce Zespół ds. Oceny Deontologicznej Badań Naukowych. Był również współorganizatorem pierwszej Ogólnopolskiej Komisji ds. Badań na Ludziach oraz wieloletnim przewodniczącym Niezależnej Komisji Bioetycznej ds. Badań Naukowych GUMed.

Był twórcą i redaktorem czasopisma Annales Academiae Medicae Gedanensis, jak też inicjatorem ustanowienia w Uczelni medalu Primus Inter Pares, przyznawanego absolwentom wyróżniającym się w nauce i działalności społecznej.

W czasie II wojny światowej był żołnierzem Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. Odszedł w 2021 roku, w wieku 98 lat.

fot. Paweł Sudara/GUMed