Tajemnice muzealnej półki

7.06.2013

Jak zwykle, na początku miesiąca prezentujemy kolejny eksponat Muzeum GUMed w ramach cyklu “Tajemnice muzealnej półki”. Każdy okaz z kolekcji zasługuje na osobną opowieść. Każdy związany jest z naszą Uczelnia bądź ilustruje ważne wydarzenie z historii nauki i medycyny. Każdy sam w sobie jest tą historią. Niekiedy wybór nie nastręczał kłopotów. “Obiekty” lub “artefakty”, jak określa je terminologia muzealna, zdawały się ustawiać w kolejce do prezentacji w naszym cyklu. Bohaterem czerwcowej edycji stał się przyrząd do sztucznego oddychania metodą usta-usta, który został wyprodukowany przez Fabrykę Sprzętu Ratunkowego i Lamp Górniczych w Tarnowskich Górach. Eksponat przekazała do Muzeum GUMed mgr Maria Kośniewska.

Etykieta dołączona do tego ciekawego urządzenia informuje o dacie produkcji – 31 sierpnia 1971 r. oraz cenie – 66 zł. Instrukcja obsługi precyzyjnie określa warunki stosowania przyrządu: “do przeprowadzania sztucznego oddychania (natychmiast po wypadku) u ludzi znajdujących się w stanie bezdechu, np. topielców, porażonych prądem itp. Może być używany tylko w atmosferze obojętnej”. Dalej instrukcja poucza: “Założyć maskę tak, żeby jej owalny wylot znajdował się między przednimi zębami trzonowymi ratowanego, a specjalne jej obrzeże przylegało szczelnie do ust i zapiąć paski nagłowia. Nos ratowanego zacisnąć ściskaczem nosa”. W kolejnych punktach instrukcja podaje, w jaki sposób powinna być przeprowadzona akcja ratownicza – łącznie z masażem serca oraz kiedy można ją przerwać.

O możliwych zastosowaniach przyrządu wiele mówi miejsce jego produkcji. Być może znajdował się na wyposażeniu zastępów ratowników górniczych, niosących pomoc ofiarom wypadków w kopalniach.

Prezentowany eksponat nigdy nie był używany, przez długi czas spoczywał na dnie szuflady. Nie zachowało się jego oryginalne opakowanie, na szczęście przetrwały cytowane już etykieta i instrukcja obsługi oraz intensywny zapach gumy. Tego jednak, mimo zaawansowania techniki, nie można przekazać dalej. Ale to może niewielka strata?